‘De race om geld in de verslavingszorg is begonnen.’
De verslavingsbehandelingsindustrie is de afgelopen jaren enorm gegroeid, omdat steeds meer aanbieders het zien als een makkelijke manier om winst te maken. Het ontbreken van een algemeen geaccepteerde methode om verslaving te behandelen betekent dat iedereen een afkickkliniek kan oprichten en allerlei ongelooflijke en moeilijk te weerleggen claims kan maken over hun behandelingsprogramma. Deze misleiding wordt geholpen door een zeer ongereguleerd internet. Hoewel er pogingen worden gedaan om misleidende reclame voor verslavingsbehandelingen op het internet te beperken, weten slimme aanbieders en hun SEO-partners (Search Engine Optimization) deze beperkingen gemakkelijk te omzeilen. De doelgroepen, namelijk wanhopige verslaafden en hun families, zijn gemakkelijk te exploiteren door malafide aanbieders die misbruik maken van hun kwetsbaarheden.
Dertig jaar geleden, toen ik als dokter voor het eerst geïnteresseerd raakte in dit vakgebied, bestond het vooral uit mensen, meestal zelf verslaafden, die anderen wilden helpen die nog steeds leden onder hun verslaving. De verslaafde was de klant. Nu is de klant de zorgverzekering. Zij zijn de partij die de verslavingsindustrie tevreden moet stellen. Het welzijn van de patiënt is bijna bijzaak geworden in het proces.
De meeste behandelprogramma’s zijn nu in handen van mensen die weinig sympathie hebben voor de situatie en lot van de verslaafden en die vooral gericht zijn op het maximaliseren van winst voor zichzelf en hun investeerders, wat de verandering in prioriteit aandrijft. De zorg voor de financiële resultaten van het bedrijf is belangrijker dan de diepe crisis van de verslaafde. In dit opzicht verschilt de verslavingsbehandelingsindustrie nu niet meer van andere medische dienstverleningen.
Is de service die wordt geleverd anders dan bijvoorbeeld heupvervangingen of hartoperaties? Is het een eenvoudige commerciële transactie? Het antwoord ligt in de aard van het probleem. Heupen en harten hebben fysieke gebreken die mechanische oplossingen vereisen. Psychologische problemen hebben een emotionele component die gerichte en empathische begeleiding en soms medicatie vereist. Maar verslaving is een vreemd beest. Hoe motiveer je een verslaafde om te stoppen met zelfvernietiging door hun ongecontroleerd gebruik van drugs en alcohol? En hoe introduceer je vervolgens een levensstijl die deze verandering ondersteunt?
Duurzaam herstel voor de verslaafde vereist altijd een overgang van een egocentrische, zelfzuchtige manier van zijn, naar een levensstijl met enige nederigheid, dankbaarheid, eerlijkheid en minder manipulatie, en enig vertrouwen in het proces. Herstel van verslaving gaat over een culturele verandering, sommigen zouden zeggen een spirituele reis. Hierin ligt voor mij het probleem. Als verleners van behandelingen voor verslavingen nu gewoon bedrijven zijn die worden gerund volgens dezelfde principes die verslaving in stand houden, dan zal herstel van verslaving een handelswaar worden die wordt gekocht door de wanhopigen, verkocht door de oneerlijkheid en waarschijnlijk zijn kostbare waarde zal verliezen.
Dr R. Meyer
Arts, directeur Good Hope GGZ en Rustenburg addiction care